Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Anemii Sierpowatej. Święto zostało ustanowione w 2008 roku przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych, w celu podnoszenia świadomości na temat choroby. Anemia sierpowata, a inaczej mówiąc niedokrwistość sierpowatokrwinkowa to jeden z rodzajów anemii. Choroba ta została uznana za jedną z najważniejszych chorób genetycznych na świecie. Przybliżymy dzisiaj Państwu charakterystykę choroby, objawy, sposoby leczenia i poprawy jakości życia pacjentów dotkniętych chorobą.
Anemia sierpowata jest nieuleczalną chorobą wrodzoną, w której czerwone krwinki charakteryzują się kształtem podobnym do sierpa, skąd choroba wzięła swoją nazwę. Choroba jest przekazywana dzieciom przez rodziców posiadających nieprawidłowe geny hemoglobiny. Wpływa to na sposób, w jaki krew transportuje tlen do narządów ciała. Choroba najczęściej występuje w środkowej i zachodniej Afryce, choć bywa spotykana na całym świecie. W Europie występuje głównie u osób pochodzenia afrykańskiego lub z innych grup etnicznych, w których występuje nosicielstwo mutacji.
Charakterystyczna sierpowata budowa czerwonej krwinki przyczynia się do:
- zlepiania się erytrocytów,
- zaburzeń w dopływie krwi do organów,
- zakrzepicy,
- częstszych infekcji bakteryjnych,
- zwiększonego ryzyka zawału serca.
Objawy:
- przewlekłe uczucie zmęczenia i osłabienia,
- żółtaczka,
- powiększenie śledziony,
- bóle całego ciała bez przyczyny zewnętrznej,
- wrzody na kończynach dolnych,
- martwica kości,
- zapalenie stawów,
- uszkodzenie oczu, płuc, serca bez innej wyraźnej przyczyny.
Anemia sierpowata zazwyczaj jest diagnozowana u dzieci w pierwszym roku życia. U maluchów dotkniętych chorobą pojawiają się obrzęki dłoni i stóp, występuje niedobór wzrostu i masy ciała oraz obserwuje się opóźnione dojrzewanie płciowe. Zdarza się, że choroba zostaje zdiagnozowana dopiero u osób dorosłych, gdzie dochodzi już do uszkodzenia jednego z narządów (np. oczu, płuc lub serca). Morfologia krwi obwodowej wykazuje niedokrwistość średniego stopnia, zwiększenie odsetka retikulocytów, granulocytów, liczby płytek krwi. Rozmaz krwi obwodowej wykazuje krwinki sierpowate, tarczowate, owalocyty, nakrapianie zasadochłonne, ciałka Howella i Jolly’ego.
Jak wygląda leczenie anemii sierpowatej?
Nie ma obecnie sposobu na wyleczenie tego rodzaju anemii. Stosowane jest zatem leczenie typowo objawowe, które umożliwia poprawę jakości życia chorych. Znaczenie ma tu moment diagnozy, gdyż choroba zdiagnozowana na wczesnym etapie pozwala na wdrożenie takiego leczenia, które nie dopuści do znacznych uszkodzeń w organizmie.
Przy napadach bólu stosuje się leczenie przeciwbólowe (wlewy kroplowe, zastrzyki, tabletki). Jeśli dojdzie do zatoru lub zawału, podaje się leki przeciwzakrzepowe. W przypadku występowania infekcji przepisywane są antybiotyki. W ostrych przypadkach choroby istnieje niekiedy konieczność przeszczepu szpiku kostnego lub przetaczania krwi.
Warto wspomnieć, że stosowanie odpowiedniej diety w anemii sierpowatej również będzie miało znaczenie. Nie da się zastosować diety w celu profilaktyki (z uwagi na podłoże genetyczne choroby) oraz oczywiście niemożliwe jest wyleczenie tej choroby za pomocą dietoterapii. Jednak spożywając odpowiednie produkty możemy polepszyć ogólny stan zdrowia chorego, co wpłynie pozytywnie na jakość jego życia. Ważne będzie stosowanie zbilansowanej i normokalorycznej diety, na przykład śródziemnomorskiej.
Produkty zalecane do spożycia:
- produkty bogate w żelazo – wątróbka, drób, ryby, jaja, pestki dyni, nasiona roślin strączkowych, natka pietruszki, buraki
- produkty bogate w kwas foliowy – szpinak, jarmuż, sałata, orzechy, nasiona, otręby
- produkty bogate w witaminę B12 – wątróbka, sardynki, ser, jaja
- produkty bogate w witaminę C (która polepsza wchłanianie żelaza) – czerwona papryka, truskawki, kiwi, cytrusy
Produkty, których należy unikać:
- produkty ograniczające wchłanianie żelaza – kawa, herbata (unikać picia do posiłków)
- słodycze i wyroby cukiernicze
- fast foody i słone przekąski
- jasne pieczywo
Pamiętaj, że w przypadku zauważenia objawów u siebie lub u swojego dziecka, warto w pierwszej kolejności zasięgnąć porady lekarza.
Zachęcamy do odwiedzenia naszych przychodni bądź wygodnego umówienia się na wizytę za pomocą Telefonicznej Obsługi Pacjenta TOP: 22 619 78 76
Źródła:
- https://www.mp.pl/podrecznik/pediatria/chapter/B42.71.11.3.1.4.
- https://zwierciadlo.pl/zdrowie/10070,1,anemia---choroba-kobiet-jak-mozemy-sobie-pomoc.read?page_y=5400
- https://hematoonkologia.pl/aktualnosci/news/id/3384-dieta-dla-osob-z-niedokrwistoscia
- https://www.nowafarmacja.pl/blog/dieta-przy-anemii-co-jesc-czego-unikac
- https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/czym-jest-niedokrwistosc-sierpowatokrwinkowa/
- https://www.gov.uk/government/publications/screening-tests-for-you-and-your-baby/a1863ac0-6527-4838-bffa-31e501317868
____
Prezentowanych treści o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego dla wszystkich pacjentów. Wszelkie publikacje mają charakter informacyjno-edukacyjny i mogą stanowić inspiracje dla pacjentów do prowadzenia zdrowego stylu życia i zgłębiania wiedzy w danym obszarze. Mogą również zachęcać do wykonywania badań profilaktycznych. Informacje nie zastępują porady lekarskiej. O postępowaniu medycznym decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami dla każdego pacjenta. Jeśli potrzebujesz konsultacji lekarskiej, zachęcamy do rezerwowania wizyt za pośrednictwem Telefonicznej Obsługi Pacjenta: 22 619 78 76 lub bezpośrednio w wybranej przychodni. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, masz możliwość ich odpłatnego wykonania. Zachęcamy do zapoznania się z aktualnym cennikiem naszych usług, dostępnym pod adresem: https://www.szpzlo.pl/strona-65-cennik_uslug_medycznych.html